Stress is goed! Herstellen na stress is nog beter!

Stress is goed voor ons. Wist je dat? Ik wil in deze post stress een keer in een positief daglicht zetten. Stress krijgt altijd een heel negatieve lading. Dat is naar mijn idee onterecht.

Daarnaast wil ik deze post ook aandacht voor het woord herstel geven. Herstel wil ik graag extra in de spotlight zetten, want herstellen krijgt in onze maatschappij eigenlijk helemaal geen aandacht meer. Dat is naar mijn idee niet alleen onterecht, maar ook een grote valkuil voor velen. Het zou veel ellende kunnen voorkomen als we meer aandacht gaan besteden aan herstel.

Reflectie: stress - herstel

Een paar vragen, gewoon omdat ik nieuwsgierig ben of jij voor jezelf een beeld van stress en herstel hebt.

Weet jij waarom stress goed voor je is? Heb je wel eens bij deze vraag stil gestaan?  Pak eens een kladblaadje en schrijf eens een paar woorden of zinnen op waarom stress goed voor je is.

Weet jij ook het belang van herstel? Daarmee bedoel ik niet alleen het herstellen nadat je ziek bent geweest. Daarmee bedoel ik het belang van herstel gedurende de dag, de week, eigenlijk altijd na stress. Sta ook even stil bij deze vragen: wat is herstellen eigenlijk? Wat is herstellen voor mij? Hoe geef ik invulling aan herstel? Schrijf ook op het kladblaadje eens op wat je op deze vragen zou antwoorden.

Hard werken is niets mis mee, maar...

...vergeet niet om ook hard te herstellen! In de afgelopen maanden kreeg ik veel nieuwe aanmeldingen in mijn praktijk van mensen met stress en burn-out klachten. Sommige waren wel nog aan het werk, anderen lukte dat niet meer. Als ik dan wat meer ga vertellen over wat stress en burn-out klachten zijn, dan hebben veel mensen het beeld dat het een psychisch probleem is. Regelmatig doet de psyche een flinke duit in het zakje, maar in basis is het een fysiek probleem. Als wij stress en burn-out klachten ontwikkelen, dan is er vaak al lange tijd een disbalans tussen inspanning en onspanning. Tussen stress en herstel.

In het stuk boven de foto heb ik je de vraag gesteld waarom stress goed voor je is. Ik weet natuurlijk niet wat je hebt opgeschreven, maar zonder stress kunnen we helemaal niet functioneren. Zonder stress zal het een heel saaie bedoening worden. Dan kan namelijk het gaspedaal van ons stresssysteem helemaal niet aangezet wordt. Stress hebben we nodig om tot actie over te gaan, dat kan zijn als reactie op iets wat ons overkomt, maar ook omdat er een bepaalde prestatie van ons wordt verwacht. Eigenlijk heel positief dus.

Maar waar gaat het nu vaak mis als mensen stressklachten gaan ontwikkelen? Het gaat mis omdat mensen niet meer hun rempedaal weten te bedienen. Je rempedaal is in feite je herstelsysteem. Het systeem dat ervoor zorgt dat je lichaam mag gaan ontspannen en lichamelijk herstellen.

Go with the flow...

Kan je het verhaal tot nu toe volgen? En wat herken je van jezelf? Werkt dat rempedaal nog goed genoeg bij jou? Of herken je je meer in het feit dat je maar door blijft gaan. Hard aan het werk. Privé ga je ook (lekker) door. Het voelt ook wel als een lekkere flow. Alleen in de avond ben je echt rusteloos. Wat moet of zal je nu weer gaan doen. Stil zitten, nee... toch nog even een klusje op pakken. En als het dan laat is, rol je je bed in en staar je naar het plafond. Je kan niet slapen. Je gedachten tollen maar door. Het to-do-lijsje voor morgen gaat door je gedachten.

In dit voorbeeld is er helemaal geen ruimte meer voor herstel. Deze persoon staat de hele dag aan. Geen moment van ontspanning. Geen of bijna geen momenten van rust. Als deze situatie lang blijft doorgaan dan ontstaat er een hersteltekort. Dan is je lichaam neurohormonaal uit balans. Je stresshormonen weten dan eigenlijk niet meer goed wat ze moeten doen. Waarbij adrenaline en cortisol normaal lekker als het gaspedaal functioneren, zijn ze nu continu verhoogd en weten ze dus eigenlijk niet meer wat ze moeten doen.

Tijd nemen voor herstel

Hoe neem je nu tijd voor herstel? Veel cliënten hebben geen idee meer wat herstel voor hen is en hoe ze daar invulling aan kunnen geven. Toch zijn de herstelmoment vaak kleine en eenvoudige dingen/momenten. Als je langdurig al stressklachten hebt, dan zal de weg van herstel veel tijd in beslag nemen. Heb je geen stressklachten of 'beginnende' stressklachten dan is het dus écht de moeite waard met die eenvoudige dingen te starten!

• Begin met pauze momenten inlassen. Micropauzes van 1-5 minuten als je ongeveer een uur aan het werk bent. Even benen strekken. Of even op een andere plek wat pakken.
• Een goede middagpauze. Eet je lunch op een andere plek dan je werkplek zelf. Of ga even naar buiten voor een pauzewandeling.
• Sluit je werkdag even goed af. Ruim je bureau even op. Neem even een paar minuten om even wat dingen op te schrijven voor de volgende dag. Reis je met de fiets of lopend geniet even bewust van de frisse lucht. Reis je met de auto: kies voor een ontspannen muziekje als je naar huis rijdt. Ga niet bellend naar huis rijden. Reis je met de trein: lees een ontspannen boek, luister naar ontspannen muziek of staar eens lekker uit het raam.
• In de avond: kies voor dingen die je echt even ontspanning geven. Beweeg (niet te intensief.),  doe aan een hobby. Spreek regelmatig af met mensen waarbij je je echt op je gemak voelt.
• Slaap is één van de meest belangrijke herstellers. Probeer zoveel mogelijk op een vaste tijd te gaan slapen. En zorg dat je steeds meer vertraagt richting het moment dat je gaat slapen.

Natuurlijk zijn er nog veel meer dingen te bedenken die bijdragen aan herstel. Ik heb nu vooral de momenten genomen die redelijk makkelijk zijn in te plannen in je normale dagen. Maar ook in hectische dagen is het van belang om tussendoor de momenten voor jezelf te blijven nemen. Juist als je denkt dat het niet kan!

Voor mij is het altijd erg belangrijk om even momentjes helemaal alleen te hebben. Dat kan overdag zijn tussen mijn werk door en op vrije dagen is dat in een druk gezin ook nodig. Ik ga soms even alleen wandelen. Of lekker even de tijd nemen om écht te genieten van een warm kopje thee. Of ga ik bewust alleen naar de winkel. Of zonder ik mij thuis ook even af. Ik laad daar van op.

Aanmoediging

Ik wil je graag aanmoedigen om juist als je lekker in balans bent aandacht te blijven houden voor herstel. Blijf regelmatig kritisch naar je agenda kijken. Zorg dat jij weer de lead krijgt over je agenda. Die agenda is echt van jou en jij kan er zelf alleen voor zorgen om er weer de controle over te krijgen. Maak ruimte vrij voor voldoende herstel, altijd én extra in stressvolle perioden.

Heb jij wel lichte stressklachten? Wacht niet, laat het niet doorsudderen, maar neem ze nú serieus. Schrijf eens kort voor jezelf op welke herstelmomenten jij nodig hebt. Bespreek het met je partner, een vriend(in) en/of collega/leidinggevende. In deze fase kan je nog veel bijsturen!

Zijn jouw stressklachten serieuzer? In een vrijblijvend gesprek wil ik graag met je meekijken welke stappen je kan gaan zetten. De weg van herstel is meestal een langere weg, maar ook hier is hoe eerder starten met herstellen hoe beter!

Week van de werkstress.

In de week van de werkstress in de week van 15-19 november kan je een gratis zelftest doen via het CSR centrum. Daar ben ik als partner bij aangesloten. Hier vind je alvast het linkje, volgende week kan je die gebruiken.

In de week van de werkstress heb ik op donderdagmiddag tussen 14-16 uur een gratis telefonisch spreekuur. Tijdens dit spreekuur kan jij jouw vragen stellen over vitaliteit, stressklachten en herstel. Wil je hier gebruik van maken? Stuur mij dan een bericht via dit contactformulier.