Afscheid nemen - transitiecirkel

Daar zaten we op een bankje in het bos. In coaching zet ik vaak de transitiecirkel in. Een ontzettend mooi en helpend instrument om scherp te krijgen waar mogelijke ontwikkelpunten zitten. In de vorige sessie spraken we over de eerste stappen van de transitiecirkel, vandaag stonden we stil bij afscheid nemen. Afscheid nemen is eigenlijk iets wat we iedere dag doen. Ik zeg mijn man gedag als hij naar het werk gaat, breng mijn kids naar school en krijg (als ik geluk heb;)) een kus als afscheid. Deze momenten van afscheid zijn vanzelfsprekend voor mij. Maar afscheid nemen kom je op zoveel meer momenten tegen en dat loopt lang niet altijd even gemakkelijk.

Tijdens het gesprek in het bos gingen we samen in gesprek over hoe deze cliënt het thuis geleerd had om afscheid te nemen. Wat eerst bijna nonchalant klonk, dat is bij ons eigenlijk niet echt een thema. Totdat we er even verder inzoomden op situaties later in het leven. Daar kwamen toch verschillende momenten voorbij waarbij eigenlijk geen écht afscheid is genomen. Toen besefte mijn cliënt dat één van die momenten echt een groot pijnpunt is en veel grotere impact heeft op het leven van nu. Mijn cliënt bleef met een groot vraagteken op haar gezicht zitten. Wat kan ik daar nu nog mee? Dat moment van afscheid kan ik niet meer overdoen. Echt live het afscheid nemen in bepaalde situaties kan je vaak niet meer overdoen. Denk aan een overlijden, of wanneer er bij de wisseling van een baan niet echt afscheid is genomen. Maar we kunnen er in een andere vorm wel ruimte aan geven. Dat ga ik zeker nog doen samen met mijn cliënt.

Tijdens ons gesprek deelde ik ook dat afscheid nemen en verlies ook voor mij in verschillende situaties niet makkelijk was. Dat ik ook de neiging ken om maar door te gaan. En liever niet de pijn van het afscheid en verlies wil voelen. Doorgaan er niet te veel bij stilstaan lijkt toch een stuk prettiger dan door de pijn heen te moeten. Maar nu ik zelf in verschillende situaties van afscheid en verlies zit, besef ik ook steeds meer dat er maar een weg is en dat is door de pijn heen en ruimte maken voor rouwen. Toen ik dit met mijn cliënt deelde, zag ik ook een last van haar afvallen. De last van het alleen dragen of dit ook alleen hebben. Ja ieder heeft zijn of haar eigen pijn, maar door het te delen in veiligheid en verbinding, voelt het al zo anders. Het mag gezien worden.

(Het thema afscheid nemen is een thema wat veel in coachgesprekken terugkomt als iets waar weinig of geen ruimte voor is geweest. De situatie die ik hierboven schets is niet te herleiden naar één persoon, maar een mix van wat ik in verschillende gesprekken terug komt.)

Toon Tellegen verwoord het mooi:Op een dag nam de mier afscheid van de eekhoorn. ‘Ik ga voor geruime tijd op reis’, zei hij, ‘maar ik weet niet voor hoe lang. Ik neem dus maar zó afscheid dat het ook voor heel lang kan zijn.’ Zij schudden elkaar vijf keer de hand en omhelsden elkaar ook zoals het bij een afscheid voor lange tijd hoort.